Nutriënten zijn belangrijk voor de ontwikkeling van gewassen en micro-organismen. Ze zijn tevens van belang om de (grondgebonden) ziektedruk te verminderen. Een bemesting met een grote variatie aan macro- en micro-nutriënten achten onderzoekers in dit verband van belang. Plantenziekten ontstaan volgens deze onderzoekers wanneer (1) een verzwakt gewas en (2) een ziekteverwekker elkaar ontmoeten in (3) een gunstige omgeving. Als aan één van deze drie voorwaarden niet wordt voldaan is er geen ziekte.
De onderzoekers wijzen bijvoorbeeld op de ervaring dat gebruik van (stikstof)kunstmest de ziektedruk verhoogt door verzuring in de wortelzone en doordat onbalans van nutriënten in het gewas wordt veroorzaakt. Dit leidt tot verhoging van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. De onderzoekers benoemen de behoefte om te komen tot alternatieve plaagbestrijding, omdat de bestrijding met chemische middelen steeds zorgelijker wordt met het oog op voedselveiligheid, milieu en de resistentie van ziekteverwekkers tegen de gebruikte pesticiden en grondontsmettingsmiddelen.
In deze studie is onderzocht hoe steenmeel kan bijdragen aan de gezondheid van de bodem, het bodemleven en de gezondheid van het gewas. Voor het onderzoek is een bodem gebruikt met een hoge ziektedruk. Het onderzoek is uitgevoerd in potten in een kas. Het toevoegen van de volgende producten is onderzocht:
A. Gecomposteerd mengsel van biologische varkensmest en stro;
B. Combinatie van verschillende soorten steenmeel gemengd met stro;
C. Combinatie van producten (A + B);
D. Referentie zonder A, B of C
Met name de gecombineerde toepassing van gecomposteerde dierlijke mest en steenmeel (C) versterkte enzymatische activiteit in de bodem en resulteerde in een geringe ziektedruk. De ziektedruk nam met 85% tot 90% af bij een gezamenlijke toepassing van gecomposteerde biologische mest en steenmeel.
Effect van de verschillende behandelingen op enzymatische activiteit in de bodem. A = Sacharase; B = Urease; C = Katalase; D = Alkalische fosfatase. A = steenmeel; M = organische gecomposteerde mest; CK = referentie.
| Ziekteonderdrukking voor de verschillende toepassingen ten opzichte van de referentie | |||||
|
1ste experiment |
2de experiment (herhaling) |
||||
| biologische mest (A) | steenmeel (B) |
A + B | biologische mest (A) | steenmeel (B) |
A + B |
| 8.89 % | 81,11 % | 89,99 % | 13.49 % | 74.36 % | 84.55 % |
De onderzoekers veronderstellen dat de grote variatie aan macro- en micro-nutriënten in het steenmeel aan de basis staan van de goede resultaten. Deze resultaten werden versterkt door de gecombineerde toepassing met gecomposteerde dierlijke mest.
Meer lezen over dit voorbeeld van alternatieve ziekteonderdrukking en de achtergronden daarvan: Li en Dong et al., 2012.